Positief in Balans is deels gebaseerd op Positieve Gezondheid: een bredere kijk op gezondheid die uitgewerkt is in zes dimensies: kwaliteit van leven, meedoen, dagelijks functioneren, lichaamsfuncties, mentaal welbevinden en zingeving.

Door voor al die dimensies vragen in te vullen, kun je met een ‘spinnenweb’ in kaart brengen hoe je je gezondheid ervaart. “De vragenlijst die wij gebruiken voor onze kindgesprekken is op deze lijst gebaseerd”, legt directeur Arno Frencken uit. Op basis van de uitkomst, formuleren leerlingen de doelen waaraan zij de komende maanden willen werken. Hun leerkracht ondersteunt ze daarbij.

“Hoorrecht is voor ons niets nieuws”, beaamt Arno. “Leerlingen een stem geven zit er bij ons team écht in. Wel hebben we nog even samen aangescherpt in het team dat we in het OPP de persoonlijke doelen én ondersteuningsvragen van de leerlingen duidelijk opschrijven.”

Doorgaande lijn

En ja: ook de jongste leerlingen kunnen prima in gesprek over al deze thema’s. Hun leerkrachten gebruiken hier vaak een praatplaat, pictogrammen of een handpop bij bijvoorbeeld. “Leerkrachten hebben professionele ruimte om die gesprekken in te vullen op een manier die zij fijn vinden én die past bij leerlingen.” Er zit wel een opbouw in: eerst ben je als leerkracht nog iets meer sturend, gaandeweg bedenken leerlingen steeds meer zelf hun doelen.”

Niet saai!

Kian kan prima uitleggen hoe zo’n kindgesprek in zijn werk gaat. “De juf of meester neemt je even apart en vraagt: wat wil jij eigenlijk veranderen? Je kunt nadenken over doelen in gedrag, thuis of op school. Of een mix. Juf schrijft dat op en print dat uit. Dat is niet saai, want je mag een karakter kiezen dat je leuk vindt en die komt erop. Ik heb een Japans animatiefiguur gekozen.”

Doel voor het voortgezet onderwijs

Wat Kian zijn doel nu is? “Ik ga volgend jaar naar de Praktijkschool en ik hoorde van vrienden dat je dan steeds moet wisselen van leraar. Daar word ik wel nerveus van, dus ik wil daarmee oefenen. Vandaag ging ik mee met een meester die nieuw is op school. Dat vond ik eerst spannend, maar het ging best goed.”

Doel in het OPP

Zo’n doel wordt opgeschreven in het ontwikkelingsperspectief (OPP) na een paar maanden volgt een nieuw gesprek om te kijken of het doel is behaald en welk nieuw doel een leerling wil kiezen. Tijdens de ouder-kind-gesprekken komt het OPP op tafel, maar ook de ingevulde vragenlijst. Als het even kan, vertelt de leerling dan zelf over diens doel.

Spinnenweb maakt het visueel

Vandaag had Ries nog een kindgesprek met juf Francien, onder meer over ‘gevoelens en gedachten’. Ries heeft zijn vragenlijst meegenomen, compleet met ‘spinnenweb’ met scores. Hij kan heel goed uitleggen hoe dat allemaal werkt met die scores. “Mijn doel is om eerst na te denken en dan de juiste keuze te maken”, vertelt hij wijs. “Als ik ruzie heb moet ik eerst nadenken voor ik ga vechten en dan naar de juf lopen.”

Op tafel tijdens ouder-kind-gesprek

De moeder van Ries is blij met de aandacht voor positieve gezondheid. “Ries is van groep 3 in het regulier onderwijs hier in groep 3 begonnen”, vertelt zij. “Deze doelen gaan precies over de dingen waar Ries op zijn vorige school tegenaan liep. Heel prettig dat hier aandacht voor is. En dat we als ouders echt mee kunnen praten over het OPP. Tussendoor is ook veel contact.”

Tips voor de leerkracht?

En: geven de leerlingen hun leerkrachten ook wel eens tips over hún leerdoelen? Daar moeten Kian en Ries even over nadenken. Kian: “Soms geven we wel eens tips uit onszelf!” Directeur Arno checkt nog maar even voor de zekerheid: “Het is wel de bedoeling dat juffen en meesters hier op school aan jullie vragen hoe zij jullie het beste kunnen helpen en dat zij jullie ook vragen om feedback. Gebeurt dat ook?” Ah: nu is het duidelijker. “Ja”, zegt Ries. “Juf vraagt best vaak: ‘hoe kan ik je helpen?”